قسمت ۔ جین (24)

قسمت ۔ جین (24)

قسمت آزمائي بامقابلو محتاط۔ نیوفائل اهوئي ماڻهو آهن جيڪي تجربات ڪندا آهن، جلدي جوش ۾ اچي ويندا آهن، ٽڪي ڪري ناهين ويهندا، جلدي فيصلو وٺندا آهن، نيوفوب اهوئي ماڻهون آهن جيڪي وفادار آهن، محتاط آهن، فيصلي ۾ وقت وٺندا آهن، سوچ ويچار ڪندا آهن، ان خاصيت جي جينياتي بنياد ڇا آهي؟ 

ٽي سال ۾ ايب اشٽائن جن 124 مرد ۽ عورتون ڳولهڻ جي لاءِ انتها جي سرگرمي شخصيت رکندا هيا، انھن تي ماليڪيولر ۽ جينياتي تڪنيڪ جي استعمال سان انن معلوم ڪيو تہ انن ۾ هڪ شيءِ جو فرق آهي جيڪا D4DR آهي، ان طريقي کي ايسوسي ايشن اڀياس چئبو آهي 

ڊوپامين هڪ نيوروٽرانسميٽر  آهي، هڪ اهڙو ماليڪيول جيڪي ڪيميڪل سگنل جي مٽا سٽا ۾ استعمال ٿيندو آهي ۽ دماغ انهي انعام کي سڃاڻڻ ۾ استعمال ڪندو آهي، D4DR ڊوپامين جي روڪجڻ جي جڳھ آهي، اتان کان ڊوپامين کي ريسپو ڏيڻ واري سسٽم کي پيغام ويندو آهي، انجو هڪ ويري انٽ D4DR رپيٽ آهي، جيڪو انجو ريسپانس هلڪو ڪري ڇڏيندو آهي، ان ويري انٽ واري فرد کي انعام جي ليول تائين پهچائڻ جي لاءِ وڌيڪ ٻاهرين اسٽيموليشن گهربل آهي، جيئن ڪنهن تيز ٻڌڻ واري کي گهڻي آواز جي ضرورت هجي، اسٽيموليشن گهربل آهي، جنھن کي تيز ٻڌڻ واري کي وڏي آواز جي ضرورت هجي، ايئن ئي ماڻهون گهڻي کان گهڻو خطرو کڻندا آهن 

ايبس شٽائن جي اڀياس جي تصديق ڪئي ٻيا گروپ ڪري چڪا آهن اتي دلچسپ ڳالھ ڇا آهي؟ D4DR ڪنهن هڪ خاص رويي جي وجھ ناهي بڻبي پر هي هڪ خاص”مزاج“ جي طرف ڌڪيندا آهن جيڪو نئي شين جو کوجندڙ بڻجي ويندو آهي، اهوئي هڪ ويري انٽ انسان جي هڪ گهڻي ئي خوبصورت خاصيت ۾ ڪردار ادا ڪري سگهي ٿو، جيڪو سرگرمي، جوش ۽ تخليق جي آهي، ۽ بلڪل اهوئي ويري انٽ انکي نشي، تشدد ۽ ڊپريشن جي طرف بہ وٺندي ويندو آهي، هي ان وقت تائين تضاد لڳندو آهي جڏهن اوهان اهو نہ سمجهي وٺو تہ الڳ نتيجن جو سبب هڪئي خواهش ٿي سگهي ٿي 

ان ويري انٽ جي حامل فردن کي دماغ جي ريسپٽر کان اڀرڻ وارو هي سنگل اڌ سيڪنڊ وڌيڪ رهندو آهي، اها ئي تبديلي هڪ محتاط فرد ۽ خطرن سان کيڏڻ واري جي وچ آهي، هڪئي خاصيت نيا جهان آباد ڪندي آهي، نئي شيون تخليق ڪندي آهي ۽ ٻئي پاسي ڪنهن کي ڊپريشن ۽ بي وفائي جي طرف ڌڪي ڇڏيندي آهي، ڪنھن لاءِ اڻ خوشي، ڪنھن جي زندگي جو جادو 

ايستائين تہ سولو آهي، پر هڪ فرد جي چونڊ، مزاج ۽ فارم جو ارادو ڪيئن ٿئي؟ جين کان جاندار تائين جي ان مسئلي کي جينيات ۾”آخري ميل جو مسئلو“ چيو ويندو آهي، ها، ٻہ جاڙا ڀائر گهڻو ڪجھ هڪ جهڙو رکندا آهن، پر گهڻو ڪجھ مختلف بہ، نيسا ڪيري لکنديون آهن” آيئڊيٽيڪل جاڙا بلڪل هڪئي جينوم ڄڻوٺو رکندا آهن، هڪئي ماءُ جي پيٽ ۾ پلجندا آهن، هڪئي ماحول ۾ رهندا آهن، جيڪڏهن هڪ کي شيزوفرينيا ٿي وڃي تہ گهڻو امڪان آهي تہ ٻئي کي بہ ٿي وڃي، هي پريشاني واري ڳالھ ناهي، اسانکي هاڻي ان شيءِ جي ڳولها شروع ڪري ڇڏڻ گهرجي تہ هي مماثلت انکان وڌيڪ ڇو ناهي، هي امڪان سو سيڪڙو ڇو ناهي؟ بلڪل هڪئي جينوم ڄڻوٺو کان ايترو مختلف جاندار ڪيئن؟ 

ڪيترن ڏهاڪن کان وڌيڪ هئڻ واري اڀياسن ۾ سائيڪولوجسٽ ۽ جينيٽسٽ انتي ڪم ڪري رهيا آهن ڪا پڪي، ڪا منظم فيڪٽر، ڪجھ بہ اهڙو، جنھن جي پيمائش جي جاءِ، هٿ نہ آيو 

ڪنهن وجھ سان فرق آهي؟ پوئين ويهن سال ۾ ڪيون ويندڙ 43 اڀياسن مان هڪ طاقتور ۽ هر هر جواب اڀري ڪري سامهون اچي رهيو آهي

اهو حادثو، اهو ڌڪ، اها بيماري، ريل جيڪا هلي وئي، چاٻي جيڪا گم ٿي وئي، اها ڳالھ جيڪا ڪن ۾ پئجي وئي، اها سوچ جيڪا بيهجي وئي، مڪمل نہ ٿي سگهي، ماليڪيول جي فلڪچوئيشن مان جين جي فلڪچوئيشن مان فارم جي تبديلي، موڙ ڪٽيندڙ سائيڪل مان لچڪڻ، شاخ ۾ وڃي ڪريا، انھن تي نظر پئجي وئي، محبت ۾ گرفتار ٿي ويا، جيڪو ٿي ويو، جيڪو نہ ٿيو، فطرت جو گهرو ترين اصول، رينڊم نس، امڪان 

ڇا هي طيش ڏيارڻ وارو جواب آهي؟ شايد، ڇا ڏهاڪن جي غور ۽ فڪر کانپوءِ ڇا اسان ان نتيجي تي پهچي رهيا آهيون تہ قسمت ، بس قسمت هي آهي؟ يا پوءِ شايد، اهو هي خوبصورت ترين جواب آهي

ٽيمپسٽ ۾ پروسپيرو جو مقابلو ڪاليبان جي ڪردار سان هيو”خوفناڪ راڪاس جنهن جي فطرت نٿي بدلجي سگهي“ڪاليبان جي سڀ کان وڏي خامي هي هئي تہ انجي نيچر ۾ بدلڻ جو پروگرام نہ هيو، ٻاهرين معلومات ان ۾ اندروني تبديلي نہ وٺي ڪري ايندي هئي، تربيت ان سان گڏ چنبڙندي نہ هئي، ڪاليبان هڪ جينياتي روبوٽ هيو، چاٻي ڀريل راڪاس، هي انجي انسان نہ هئڻ جي سڀ کان وڏي ٽريجڊي هئي 

هي جينوم جڻوٺو جي چڪر ڏيڻ واري خوبصورتي آهي، ٻاهر جي دنيا سان گڏ چنبڙي سگهي ٿي، جينز جڻوٺو ماحول موجب بس هڪ اسٽيريوٽائپ ناهين اڳليندا رهندا، جيڪڏهن هي ايئن ڪن ها تہ اسان بس چاپی ڀريل روبوٽ هجون ها، ڪاليبان جي طرح 

قديم فلسفي ۾ زندگي کي هڪ ڄار چيو ويندو آهي، جينز انجا ڌاڳا آهن، اهڙو ميٽيرئل جيڪو فرد کي وجود ڏيندو آهي، چريائپ جي حد تائين پريسائز، بناوت ڏيندو آهي، شخصيت ڏيندو آهي، ڪردار ڏيندو آهي، ان جينياتي ڪوڊ کي عين پنهنجي پروگرام موجب ريسپانس ڏيندو آهي، نہ تہ فارم برقرار نہ رهي سگھي ها، پر ايتري جڳھ ڇڏي ڏيندو آهي تہ انتي ٻاهرين دنيا جي بہ ۽ وري امڪان جي چادر بہ چنبڙي سگهي، اسان ان سڀ جي ملاپ کي”قمست“ چوندا آهيون، اسان انجي موجب پنهنجا ريسپانس کي”چونڊ“چوندا آهيون، ٻن ڄنگهن تي هلڻ وارو، آڱوٺا رکڻ وارو جاندار جيڪو هر لحاظ کان عين پنهنجي اسڪرپٽ موجب بڻيو آهي، ۽ پنھنجي اسڪرپٽ هٽي وڃڻ جي لاءِ بڻيو آهي، ان جاندار جي هڪ الڳ ويري انٽ کي اسان”شخص“ چوندا آهيون 

هلندڙ...

فطرت ۽ تربیت ۔ جین (23) 

https://www.facebook.com/share/p/1FbM3JY2LD/

#ScienceJeDuniya