ڊارڪ ميٽر جي گرم ٿيڻ جو مشاهداتي ثبوت
تحقيق : پروفيسر جسٽن ريڊ ۽ ساٿي
ترجمو: پروفيسر بشير احمد سومرو
سري يونيورسٽي, اي ٽي ايڇ زيورچ ۽ ڪارنيگي ميلن يونيورسٽيء جي فلڪيات جي ماھرن جي ھڪ بين الاقوامي ٽيم ھڪ شاھدي ڳولي لڌي آهي ته ڊارڪ ميٽر گرم ٿي سگهي ٿو ۽ چوڌاري ڦھلجي سگهي ٿو , ڪھڪشائن ۾ ستارن جي ٺھڻ جي نتيجي ۾ ـ
ڊارڪ ميٽر لاء سوچيو ٿو وڃي ته ڪائنات جو اڪثر مادو انهيء مان ٺهيو آهي ـ جڏهن ته ڊارڪ ميٽر روشنيء سان ائين تعلق ۾ نه ٿو اچي جنهن طريقي سان عام مادو تعلق قائم ڪري ٿو, ڊارڪ ميٽر جو مشاهدو صرف ڪشش ثقل جي اثرن منجھان ڪري سگهجي ٿو ـ
جڏهن ستارا ٺهن ٿا ته طاقتور ھوائون گيس ۽ مٽيء کي ڪھڪشان جي دل مان پري ڌڪين ٿيون ـ جنهن جي نتيجي ۾ ڪھڪشان جي مرڪز کي گهٽ مايو ھوندو آهي جيڪو متاثر ڪري ٿو ته ڪيتري ڪشش محسوس ڪئي ٿي وڃي رهجي ويل ڊارڪ ميٽر کان ـ
ڪشش ثقل جي گهٽ ڪشش سان , ڊارڪ ميٽر توانائي حاصل ڪري ٿو ۽ مرڪز کان پري به ھليو وڃي ٿو, ھڪ اثر جنهن کي ڊارڪ ميٽر جي گرم ٿيڻ سڏجي ٿوـ
ھن نئين اڀياس ۾ پروفيسر جسٽن ريڊ ۽ سندس ساٿين ٻڌايو ته اسان جي ڪوشش آهي ته ڊارڪ ميٽر جي شاھدي ويجهڙين ننڍڙين ننڍڙين ڪھڪشائن ۾ ڳوليون ـ
تحقيق ڪندڙن ڊارڪ ميٽر جي مقدار جي ماپ سورنھن ننڍڙين ڪھڪشائن جي مرڪز ۾ مختلف ستارن جي ٺھڻ جي تاريخن سان ڪئي ـ
فلڪياتدانن ڳولي لڌو ته اھي ڪھڪشائون جن گهڻو وقت اڳي ستارا ٺاهڻ بند ڪري ڇڏيا ھيا انهن ۾ ڊارڪ ميٽر جي گهاٽائي وڌيڪ ھئي انهن جي مرڪزن ۾ انهن جي ڀيٽ ۾ جيڪي اڄ ڏينهن تائين ستارا ٺاھين ٿيون ـ ھي انهيء نظريي جي پٺ ڀرائي ڪري ٿو ته قديم ڪھڪشائن ۾ ڊارڪ ميٽر جو گرم ٿيڻ گهٽ ھيوـ
پروفيسر ريڊ چيو ته اسان ڊارڪ ميٽر جي مقدار جو ھڪ سچو غير معمولي تعلق ڳولي لڌو آهي ھنن تمام ننڍڙين ڪھڪشائن جي مرڪزن جي مقدار ۽ ستارن جي ٺھڻ وارن مقدارن جي وچ ۾ ـ انهن کي تجربو ٿيو انهن جي زندگين جي مٿان ـ ڊارڪ ميٽر ستارن ٺاهيندڙ ننڍڙين ڪھڪشائن جي مرڪزن ۾ ظاهر ٿي گرم ٿي وڃي ٿو ۽ ٻاهر ڌڪجي وڃي ٿوـ
ھيء تحقيق ڊارڪ ميٽر جي ماڊل تي ھڪ نئين رڪاوٽ وجهي ٿي : ڊارڪ ميٽر ضرور ننڍين ڪھڪشائن جي ٺاهڻ جي لاء قابل ٿيڻ گهرجي جيڪا ڏيکاري ھڪ حد مرڪزي گھاٽين جي ۽ اھي گهاٽاين جو جيڪي ستارن ٺھڻ جي مقدار سان ضرور تعلق ڏيکاري ـ
پروفيسر ميٿيو واڪر چيو ته متان ھي اڀياس برداشت نه ڪرڻ جھڙو ثبوت ٿي پئي جيڪو اسان کي انهيء سمجهڻ ڏانهن ويجهو وٺي وڃي ته ڊارڪ ميٽر ڇا آهي ـ اسان جي ڳولا ته ڊارڪ ميٽر گرم ٿي سگهي ٿو ۽ چوڌاري ڦھلجي پڻ سگهي ٿو مدد ڪندو ڊارڪ ميٽر جي جزن جي تلاش ۾ ـ
No comments:
Post a Comment