فطري چونڊ سان ٿيندڙ ارتقاء جي تصديق جي لاءِ فيلڊ ۾ ڪيو ويندڙ سڀ کان وڏو تجربو
دريا خان سنڌي
https://www.facebook.com/groups/ScienceJeDuniya/permalink/2278352682446810/
ارتقاء جي نظري جي پيش گوئين کي پرکڻ جي لاءِ ليبارٽري ۾ تجربا ڪيترن ئي عرصن کان ڪيا ويا آهن
پر فيلڊ ۾ عمومن صرف مشاهدا ڪيا ويندا آهن فيلڊ ۾ سائينسي تجربن دوران گھڻن پيراميٽرز کي قابو ڪرڻ ضروري هوندو آهي ۽ فيلڊ ۾ تجربن جي دوران مختلف
پيراميٽرز کي قابو ڪرڻ گھڻو مشڪل ٿي ويندو آهي پر سائنسدانن پاران هڪ وڏي تجربي ۾ فيلڊ ۾ يعني کليل فضا ۾ ارتقاء جي عمل جو تفصيلي مشاهدو ڪيو آهي ۽ هي تجربو گھڻو ڪري ڪامياب رهيو آهي ان تجربي جو مقصد اهيو ئي هيو تہ ليبارٽري جي بجائي فيلڊ ۾ ارتقاء جي عمل جو مشاهدو ڪيو وڃي ان تجربي ۾ ٻن مختلف علائقن ۾ هلڪي رنگ جي زمين ۽ گھري رنگ جي زمين چونڊي وئي ۽ ٻنھي خطن ۾ گھڻي وڏي علائقي تي هڪ ئي قسم جي ڪوئن کي ڇڏيو ويو ان تجربي جو مقصد هيو تہ ڏٺو وڃي تہ زمين جي مختلف رنگن جي هجڻ ۾ انھن ڪوئن جي بقا ۾ ڪو فرق ايندو يا نہ ايندو ۽ انھن ۾ ڪا اڊيپٽيشن ٿيندي يا نہ
انکان پھريان ان قسم جا جيڪي تجربا ڪيا ويا هيا انھن ۾ ارتقاء جي صرف ڪنهن هڪ حصي تي ئي نظر رکي وئي هئي جڏهن تہ ان تجربي ۾ ارتقاء جي گھڻن حصن جو بي وقت احاطو ڪيو ويو انھن ڪوئن جي نسلن کي ڏهن سالن تائين انھن علائقن ۾ رکيو ويو ۽ انھن ۾ ٿيندڙ تبديلن جو مشاهدو ڪيو ويو ائين ڪرڻ جي لاءِ سائنسدانن گھڻي وڏي علائقي کي لوھ جي پليٽن کي جوڙي جوڙي ڪري ان طرح بند يعني isolate ڌار ڪيو تہ ان علائقي کان ٻاهر جو ڪو ڪوئو اندر نہ اچي سگھي ۽ نہ ئي ان علائقي جي اندر ڪو ٻاهر وڃي سگھي ان پليٽن کي زمين کي کوٽي ڪري لڳائيو ويو تہ جيئن زمين کوٽي ڪري ان پليٽن جي هيٺ کان ٻاهر اچڻ وڃڻ جو رستو نہ ٺاهي ڇڏين ۽ هي پليٽون ايتريون مٿي ۽ هيٺ هيون جيئن ڪوئا انھن جي مٿان يا هيٺان کان وڃي نہ سگھن جن کان ٻاهر نڪرڻ ڪوئن جي لاءِ ناممڪن هيو
جڏھن هي ٻہ علائقا لوھ جي پليٽن سان ڌار ڪيا ويا تہ ٻنھي علائقن يعني هلڪي رنگ جي زمين جي علائقي ۽ گھري رنگ جي زمين جي علائقي ۾ پنج پنج سئو ڪوئا ڇڏيا ويا ڇڏڻ کان پھريان انھن سڀني ڪوئن جون تصويرون ورتيون ويون ۽ انھن جا ڊي اين اي سيمپل بہ پڻ محفوظ ڪيا ويا وقت گذرڻ سان گڏوگڏ انھن مان ڪجھ ڪوئن کي بازن ۽ آلوئن پاران شڪار ڪيو ويو ائين ڪيترن سالن کانپوءِ هلڪي رنگ جي زمين تي صرف هلڪي رنگ جا ڪوئا ۽ گھري رنگ جي زمين تي صرف گھري رنگ جا ڪوئا بچي ويا هي نتيجا ارتقاء جي نظري جي پيش گوئين جي عين مطابق هيا
جيڪڏهن هي تجربا اتئي ختم ڪيا وڃن ها تہ بہ تجربي مان ارتقاء جي عمل جو نتيجو صاف ظاهر هيو پر سائنسدانن نہ صرف ان مشاهدي تي ئي اتفاق نہ ڪيو بلڪي ڏھ سال کانپوءِ انھن ٻن علائقن ۾ هاڻي موجود ڪوئن جي ڊي اين اي جو موازنا بہ ڪيو ان موازني سان اهيو ظاهر ٿيو تہ هلي رنگ جي ڪوئن جي ڊي اين اي ۾ ڪيترا ئي نيا ميوٽيشنز ٿي چڪا هيا جيڪي گھري رنگ جي ڪوئن ۾ نہ هيون ان طرح گھري رنگ جي ڪوئن ۾ بہ ڪيترا ئي نيا ميوٽيشنز موجود هيا جيڪي هلڪي رنگ جي ڪوئن ۾ نہ هيا اهيو ئي نہ بلڪي سائنسدانن جڏهن هلڪي رنگ جي ڪوئن جي ڊي اين اي ۾ موجود ميوٽيشنز ليبارٽري ۾ گهري رنگ جي ڪوئن جي ڊي اين اي ۾ داخل ڪيا تہ انھن جا ٻچا بہ هلڪي رنگ جا ٿيڻ لڳا ان طرح جڏهن گھري رنگ جي ڪوئن جي ڊي اين اي ٿيندڙ ميوٽيشنز ليبارٽري جي ڪوئن جي ڊي اين اي ۾ داخل ڪيا تہ انھن جي اڳئين نسلن جا رنگ بہ گهرا ٿيڻ لڳا
وڌيڪ تجربن سان اهيو ثابت ڪيو ويو تہ جن جينز ۾ هي ميوٽيشن ٿيون هيون اهي جينز وارن جي رنگ کي ڪنٽرول ڪندا آهن ۽ هي ميوٽيشنز ان رنگن کي گهرا يا هلڪا ڪرڻ ۾ مددگار هوندا آهن ائين سائنسدانن هي ثابت ڪري ڏيکاريو تہ ارتقاء جي عمل ۾ ان جينز ۾ ميوٽيشنز جي سليڪشن ٿي جيڪا وارن جي رنگ کي ڪنٽرول ڪندا آهن ڇوجو وارن جا رنگ جيڪڏهن زمين جي رنگ سان ملندڙ جلندڙ هجن تہ ڪوئن کي پنھنجي پاڻ کي ٻين جانورن سان لڪائڻ سولو ٿي ويندو آهي فطرت ۾ ڪيموفلاث جا ارتقاء وري وري ٿيو آهي ۽ هر واري انجي وجهہ اهيا سليڪشن پريشر رهي آهي
هي تجربا اڃان بہ جاري آهن ڪوئن جي جنھن نسل مان ان تجربي جو آغاز ڪيو ويو هيو اهو ڪوئا صدين پھريان مري چڪا آهن پر انھن جا جينز هاڻ بہ موجوده نسل ۾ موجود آهن ۽ انھن ۾ اهوئي ميوٽيشنز پاتا ويا آهن جن جي وجهہ سان انھن جي بقا جي امڪان وڌي ويا ائين هڪ دفعو وري ارتقاء جي نظري جون گهڻيون پيش گوئيون درست ثابت ٿيون
No comments:
Post a Comment