زندگي جي ڪيمسٽري

زندگي جي ڪيمسٽري

دريا خان :-

زندگي پاڻي سان آهي، پاڻي ناهي تہ زندگي ناهي پر ائين ڇو! انجي وجھ انجو ماليڪيولر اسٽرڪچر ۽ فزيڪل خصوصيات آهن جن جي وجھ سان هن زمين جي سڀ زندگي جو هڪ چڪر آهي، هي ٻہ هائيڊروجن ۽ هڪ آڪسيجن جي ايٽمز مان ٺهيل آهي انجو ماليڪيولر اسٽرڪچر ائين آهي جو انجي آڪسيجن تي ٿورو ناڪاري چارج آهي ۽ هائيڊروجن تي ٿورو مثبت، اهوئي چارج ۽ انجي ريشي ۽ انجي نتيجن ۾ ٺهڻ وارن ايٽم جو اسٽرڪچر ان زندگي جي بنياد بڻبو آهي 

پر صرف پاڻي زندگي جي لاءِ ڪافي ناهي، زندگي جي لاءِ

ٻيا بہ ماليڪيول گھرجن، ڊي اين اي جي ڳالھ عام طور تي ڪئي ويندي آهي پر ڊي اين اي جو ڪم صرف هي آهي جو هي جسم کي ٻڌائيندو آهي تہ پروٽين ڪيئن ٺاهڻي آهي ۽ جسم جو سڀ نظام هي انهن پروٽينز وٽ آهي اوهان هلي ڦري رهيا آهيو، ساھ کڻي رهيا آهيو، هي سڀ پروٽينز جو ئي ڪم آهي، پروٽين سڀ کان وڌيڪ قسم رکڻ وارو ماليڪيول آهي هڪ اندازي موجب دنيا ۾ اٺ ڪروڙ مختلف طرح جا پروٽينز آهن، پر ان ۾ حيران ڪندڙ ڳالھ هي تہ پروٽينز پاڻ صرف ويھ طرح جي ماليڪيولز مان ٺهيل آهن جيڪي گڏ لڳل تصوير ۾ ڏنا ويا آهن، هي امينو ايسڊ آهن، اوهانجون هڏيون، گڙدا، هيموگلوبن سڀ ڪجھ هي صرف ان ويھ ماليڪيولز جو جوڙ آهن، ان ماليڪيولز کي ڏسجي تہ ان تي هڪ گڏيل اسٽرڪچر نظر ۾ ايندو، جسم ان ماليڪيولز کي ان گڏيل حصي جي مدد سان جوڙيندو آهي ۽ مختلف بلاڪس جي وڏي پوليمر زنجيرن جي مدد سان مختلف پروٽينز ٺھندا آهن، ننڍن پروٽينز ۾ سو ماليڪيولز پاڙون آهن ۽ وڏي ۾ هڪ لک ۽ جن اٺ ڪروڙ پروٽينز جو ذڪر ڪيو، اهوئي صرف انهن ويھ بلاڪس جو ئي جوڙ آهن،

جن جا لنڪ، سائز ۽ شڪلن ۾ فرق آهي ۽ هر قسم جي زندگي کي بڻائيندا آهن ڊي اين اي جو ڪم زندگي لاءِ صرف هڪ مئنيجر جو آهي جيڪو انھن کي صحيح اسٽرڪچر ۾ ٺاهڻ جي ھدايت ڏيندو آهي هاڻ انھن پروٽين جي اسٽرڪچرز کي فولڊ ٿيڻو آهي تہ جيئن هي ڪجھ ڪري سگهن، گڏ لڳل تصوير ڪائناسن نالي پروٽين جي آهي جيڪو پنھنجو ڪم ڪندي نظر اچي رهيا آهن، انھن جي حرڪت مشڪ فايبر جي مٿان ائين آهي جيئن پير اڳتي پوئتي رکي ڪري گهميو ويندو آهي، پر انھن پروٽيز کي فولڊ ڪرڻ جو جادو آهي پاڻي جو، ان لاءِ گڏ لڳل ڊاياگرام ڏسو، اوهان انکي پاڻي ۾ وجھندا تہ انھن جو ماليڪيول فولڊ ٿي ويندو ۾ ڪڊيندو تہ کلي ويندو ۽ جيڪڏهن هي فولڊ نہ هجن تہ زندگي نہ هجي 

هي تجربو ان کان اڳ آني تي ڪيو ويو، وري وري دهرائڻ تي اهو پتو پيو تہ پاڻي انھن کي شڪل ڏيندو آهي انکان پوءِ هر پروٽين  تي تجربو دهرائڻ سان اهوئي نتيجو نڪتو، جيئن انھن کي وڌو ويندو هيو تہ هي فولڊ ٿي ويندا آهن ۽ جيئن ئي پاڻي مان ڪڍيو ويندو آهي تہ ڪنھن بہ ٻئي شي ۾ وڌو ويندو آهي تہ هي سڌا ٿي ويندا آهن، ڪابہ بيماري جيڪا ڪنھن بہ هڪ امينو ايسڊ ۾ ٿيندڙ معمولي فرق جو ڪارڻ پروٽين جي صحيح فولڊ نہ هجڻ جي وجھ سان ٿيندي آهي، جيئن تہ الزائمر يا سڪل سيل انيميا، اهو علاج قابل ناهي هوندو، هاڻ هي فولڊ ڪيئن هوندا آهن، انجو واسطو آهي پاڻي جي ماليڪيول جي اسٽرڪچر سان، ڪجھ امينو ايسڊ پاڻي جي ويجھو ويندا آهن ۽ ڪجھ انکان پري، انجي وجھ پاڻي جي آڪسيجن ۽ هائيڊروجن جي ويجھو چارج جو فرق آهي ۽ هي وري انھن کي فولڊ ڪري شڪل ڏيندو آهي، اسان ان سڀني جي اسٽڊي ڪيئن ڪندا آهيون، تہ انجو جواب هي تہ نيوٽرون ڊفريڪشن مان جيڪا پاڻ سائنس جو بھترين موضوع آهي

فولڊ ٿيڻ وارا ۽ فولڊ نہ ٿيڻ وارا پروٽين جي انرجي ليول ۾ گھڻو گهٽ فرق آهي پر اوترو آهي جو انکي فولڊ ڪري ڇڏيندو آهي انڪري انکي وڏو ڪنٽرولڊ ماحول گهربل آهي

اسانجي جي رت جو پي ايڇ ليول ست ڏهائي چار آهي جيڪڏهن هي ڏهائي ٻہ پوائنٽ مٿي يا هيٺ ٿي وڃن تہ پروٽين سڌا ٿي وڃن ۽ زندگي ختم ٿي وڃي